Ngày 22/10/2024, Lễ trao giải cuộc thi “Giải pháp Đổi mới Tuần hoàn Nhựa 2024” đã diễn ra tại Hà Nội, quy tụ hơn 1,000 cá nhân và tổ chức với gần 100 đề xuất giải pháp, ý tưởng đột phá. Các giải pháp tập trung vào xử lý bao bì nhựa mềm, tăng cường phân loại và tái chế. Sự kiện do Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Unilever Việt Nam, Hiệp Hội Doanh Nghiệp Anh tại Việt Nam (BritCham), và Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam (SVF) tổ chức nhằm tìm kiếm và thúc đẩy các giải pháp đổi mới, sáng tạo trong chuỗi giá trị tuần hoàn nhựa, chú trọng các giải pháp mới, sáng tạo trong việc thúc đẩy năng lực thu gom, phân loại và tái chế bao bì nhựa, đặc biệt là bao bì nhựa mềm.
Tại Chung kết Cuộc thi này, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành nhấn mạnh rằng ô nhiễm nhựa, hay còn được gọi là “ô nhiễm trắng” do rác thải nhựa sử dụng một lần gây ra, đang là một vấn đề môi trường lớn đối với xã hội hiện đại. Rác thải nhựa hiện diện ở khắp nơi, gây ra những tác động xấu đến môi trường và làm ảnh hưởng từ các đô thị, nông thôn cho tới đại dương, đồng thời đe dọa động vật hoang dã, hệ sinh thái và sức khỏe con người. Đây là vấn đề đòi hỏi sự hành động quyết liệt và kịp thời của toàn xã hội để giảm thiểu các ảnh hưởng tiêu cực.
Việt Nam đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu và chống lại ô nhiễm nhựa. Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) đã được quy định và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2024, đánh dấu bước tiến quan trọng trong chính sách môi trường của Việt Nam. Theo đó, các nhà sản xuất, nhập khẩu phải chịu trách nhiệm thu gom và tái chế các sản phẩm, bao bì của mình sau khi người tiêu dùng thải bỏ, trong đó có bao bì nhựa.
Việc thực hiện EPR một cách đầy đủ sẽ góp phần thúc đẩy ngành công nghiệp tái chế trong nước, giảm bớt sự phụ thuộc vào phế liệu nhập khẩu và xây dựng một hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn, giúp sử dụng tài nguyên hiệu quả và tránh lãng phí.
Sau 6 tháng phát động, Cuộc thi đã chứng kiến sự tham gia tích cực của các tổ chức với nhiều ý tưởng sáng tạo và đột phá. Những kết quả từ các đội không chỉ thúc đẩy quản lý rác thải nhựa mà còn truyền cảm hứng cho cộng đồng trong cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa.
Bà Nguyễn Thị Bích Vân – Tổng Giám đốc Unilever Việt Nam, bày tỏ sự đánh giá cao đối với các tổ chức đã tham gia Cuộc thi khi cho ra mắt hàng trăm sản phẩm từ nhựa tái chế, góp phần “xanh hóa” tiêu dùng, “xanh hóa đất nước” và bảo vệ môi trường. Unilever là một thành viên tích cực của Chương trình hành động quốc gia về giảm thiểu rác thải nhựa (NPAP), đồng hành cùng Bộ TN&MT trong mục tiêu quốc gia. Công ty đã giảm hơn 50% nhựa nguyên sinh, và 64% bao bì của Unilever có khả năng tái chế.
Ông Fergus McBean, Bí thư Thứ nhất Khí hậu và Thiên nhiên tại Đại sứ quán Anh tại Việt Nam, cũng bày tỏ sự ủng hộ và nhấn mạnh vai trò của các cuộc thi như “Giải pháp Đổi mới Tuần hoàn Nhựa” trong việc thúc đẩy các sáng kiến sáng tạo trong giải quyết vấn đề rác thải nhựa – một trong những thách thức lớn nhất đối với môi trường hiện nay.
Trong Chung kết Cuộc thi, các đội đã trải qua nhiều vòng thi đầy hấp dẫn và thử thách như thuyết trình dự án, trưng bày sản phẩm, và đưa ra các giải pháp đổi mới sáng tạo. Ban Giám khảo đã chọn ra đội xuất sắc nhất dựa trên các tiêu chí bảo vệ môi trường, tái chế rác thải nhựa.
Qua các phần thi gay cấn, Ban Giám khảo chấm điểm các đội chơi dựa trên các tiêu chí bảo vệ môi trường, tái chế rác thải nhựa,… và đã chọn ra được đội chơi xuất sắc.
Với Bảng giải pháp triển vọng: Đội Giải pháp toàn diện cho hệ thống tái chế chai nhựa tại Việt Nam đã giành Giải Pháp đột phá với tổng giá trị tiền thưởng là 200 triệu đồng, trong đó có 100 triệu đồng tiền mặt, giấy chứng nhận và hỗ trợ kỹ thuật từ chương trình. Giải Giải pháp đổi mới thuộc về 2 đội: Giải pháp thay thế bao bì màng ghép nhôm và đội Nhựa sinh học Buyo – Giải pháp bền vững chống ô nhiễm nhựa. Hai đội nhận được tổng giá trị giải thưởng 100 triệu.
Giải Giải pháp nổi bật thuộc về 2 đội: Tấm nhựa Eco – Nơi rác thải nhựa tìm thấy cuộc sống mới và đội Grac – Ứng dụng công nghệ vào thu gom rác thải nhựa. Tổng giải thưởng cho giải Giải pháp nổi bật là 50 triệu đồng.
Với Bảng ý tưởng đổi mới sáng tạo, giải Ý tưởng sáng tạo vượt trội thuộc về đội Hacin – Biến rác thải nhựa thành vật liệu xây dựng tự phục hồi với tổng giá trị giải thưởng 50 triệu đồng; Đội Hệ thống phân loại rác thải nhựa tự động DTS nhận được giải Sáng kiến được yêu thích nhất với tổng giá trị giải thưởng 30 triệu đồng.
Các đội thắng giải sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ các đối tác chiến lược của chương trình như Unilever Việt Nam, Standard Chartered Ventures và Văn phòng Hội đồng EPR Quốc gia. Sự hợp tác này sẽ giúp các đội hoàn thiện và thương mại hóa giải pháp, đồng thời mở rộng quy mô ứng dụng trong thực tế.