Để Việt Nam đạt được mục tiêu Nể Việt Nam đạt được mục tiêu Net-Zero với rác thải sinh hoạt, cần có các giải pháp toàn diện bao gồm chính sách, công nghệ và sự tham gia của cộng đồng. Dưới đây là một số bước cụ thể mà Việt Nam có thể thực hiện:
-
Chính sách và quy định
- Áp dụng các chính sách khuyến khích tái chế và phân loại rác tại nguồn: Chính phủ có thể bắt buộc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn (như phân loại rác hữu cơ, nhựa, kim loại, giấy).
- Phí xử lý rác dựa trên lượng thải: Áp dụng mô hình “người gây ô nhiễm phải trả tiền,” trong đó các hộ gia đình và doanh nghiệp phải trả phí xử lý tùy theo lượng rác thải không tái chế.
- Hỗ trợ doanh nghiệp và dự án tái chế: Khuyến khích đầu tư vào các dự án tái chế thông qua các ưu đãi thuế hoặc các khoản vay lãi suất thấp.
-
Tăng cường cơ sở hạ tầng
- Xây dựng hệ thống thu gom rác thải tái chế hiện đại: Đầu tư vào các hệ thống thu gom rác thải tự động, công nghệ xử lý rác tiên tiến (như công nghệ xử lý nhiệt và tái chế hoá học).
- Phát triển mạng lưới vựa ve chai và điểm thu mua tái chế: Cải thiện và số hóa hệ thống này để dễ dàng hơn cho việc thu gom và xử lý.
-
Công nghệ và đổi mới
- Ứng dụng công nghệ số trong quản lý rác: Sử dụng các nền tảng công nghệ để theo dõi, giám sát lượng rác thải từ từng hộ gia đình và doanh nghiệp, giống như các giải pháp của Grac Tech hoặc các công ty khác trong lĩnh vực quản lý rác thải.
- Xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn: Tạo ra các chuỗi giá trị từ rác thải, như sản xuất phân compost từ rác hữu cơ hoặc tái chế nhựa thành nguyên liệu sản xuất.
-
Giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng
- Chương trình giáo dục về môi trường: Triển khai các chương trình giáo dục từ cấp tiểu học đến đại học để nâng cao nhận thức về việc tái chế, quản lý rác thải và bảo vệ môi trường.
- Chiến dịch truyền thông: Tăng cường truyền thông đại chúng để khuyến khích phân loại và giảm thiểu rác tại nguồn.
-
Hợp tác công – tư
- Hợp tác với doanh nghiệp và cộng đồng: Chính phủ cần khuyến khích hợp tác với các công ty tư nhân, đặc biệt là các công ty công nghệ và startup, để thúc đẩy các giải pháp sáng tạo trong quản lý và tái chế rác thải.
- Liên kết với các tổ chức quốc tế: Việt Nam có thể hợp tác với các tổ chức môi trường quốc tế để tiếp nhận công nghệ và kinh nghiệm trong quản lý rác thải, như các mô hình từ TerraCycle hoặc Rubicon.
-
Theo dõi và đo lường
- Đặt mục tiêu rõ ràng: Thiết lập các chỉ tiêu cụ thể để theo dõi tiến độ giảm lượng rác thải ra môi trường, từ đó có biện pháp điều chỉnh kịp thời.
- Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về rác thải: Quản lý thông tin về lượng rác thải phát sinh và các hoạt động tái chế để đánh giá hiệu quả của các chính sách và điều chỉnh theo thực tế.
Các bước này sẽ giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu Net-zero về rác thải sinh hoạt, tạo ra một môi trường bền vững hơn cho các thế hệ tương lai.